Elektroniczny System Ochrony Zabytków (e-SOZ) to wszystkie dokumenty dotyczące polskich zabytków dostępne w formie cyfrowej. Narodowy Instytut Konserwacji Zabytków rozpoczął prace nad tym przełomowym projektem.
Postępowania i procedury Wojewódzkich Urzędów Ochrony Zabytków prowadzone są dziś na kilka sposobów. Sprawy obsługiwane są zarówno przy użyciu tradycyjnych wniosków papierowych, jak i za pośrednictwem elektronicznego obiegu dokumentacji (EZD). Nie istnieje jednak wspólna cyfrowa platforma, która zapewniałaby dostęp do informacji o zabytkach czy dokumentacji konserwatorskiej. Brakuje interfejsu do zbierania danych, zgodnego z Międzynarodowym Standardem Opisu Archiwalnego. A ponad 17 kilometrów dokumentacji dotyczącej obiektów historycznych dostępne jest tylko w formie papierowych akt.
– Taka sytuacja utrudnia działanie zarówno administracji, jak i właścicielom zabytków – mówi Natalia Dzieduszycka, zastępczyni dyrektora Narodowego Instytutu Konserwacji Zabytów i koordynatorka projektu . – Wprowadzenie e-SOZ – zintegrowanego systemu informatycznego z zakresu ochrony i opieki nad zabytkami – przyspieszy procedury i ułatwi wydawanie decyzji. Krótko mówiąc wprowadzi polskie zabytki w XXI wiek. Także dzięki użyciu sztucznej inteligencji w postępowaniach.
Dzięki e-SOZ cały proces – od złożenia wniosku do wydania decyzji – będzie realizowany cyfrowo. Wdrożenie systemu pozwoli na stworzenie repozytorium z kompleksową informacją o obiektach historycznych. Dane dotyczące zabytków, ich ewidencji, zaleceń konserwatorskich, decyzji administracyjnych czy dokumentacji powykonawczej będą dostępne w jednym miejscu. Zostaną ustandaryzowane, co ułatwi ich wyszukiwanie, grupowanie oraz prezentację bezpośrednio w systemie, jak również z wykorzystaniem informacji przestrzennej udostępnianej przez geoportal.gov.pl.
Ważnym elementem e-SOZ jest integracja z innymi systemami administracji publicznej udostępniającymi e-usługi takimi jak Węzeł Krajowy, REGON, KRS, mObywatel, e-Budownictwo, elektroniczny obieg dokumentów (EZD) czy elektroniczne księgi wieczyste (EKW).
Z systemu e-SOZ korzystać będzie około 110 tysięcy osób rocznie, a jego uruchomienie o połowę skróci czas oczekiwania na decyzje. Najważniejsze informacje na temat e-SOZ można znaleźć tutaj.
Udostępnij wpis w mediach społecznościowych
W związku z połączeniem obu instytucji, Narodowy Instytut Konserwacji Zabytków oraz Narodowy Instytut Dziedzictwa postanowiły połączyć swoje kanały komunikacyjne: stronę internetową oraz profile w mediach społecznościowych. Więcej szczegółów w tekście.
Z dniem 10 czerwca 2024 r., w wyniku połączenia Narodowego Instytutu Dziedzictwa i Narodowego Instytutu Konserwacji Zabytków, rozpoczyna działalność nowa państwowa instytucja kultury – Narodowy Instytut Dziedzictwa. Na stanowisko p.o. dyrektora nowej instytucji została powołana Marlena Happach – architektka, urbanistka, działaczka społeczna związana z Warszawą.
Według zarządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dniem 10 czerwca 2024 r. dokonuje się połączenia państwowych instytucji kultury: Narodowego Instytutu Dziedzictwa i Narodowego Instytutu Konserwacji Zabytków. Powstała w wyniku połączenia państwowa instytucja kultury otrzymuje nazwę: Narodowy Instytut Dziedzictwa.
